Primavera
It ver et Venus, et Veneris praenuntius ante
pennatus graditur, Zephyri vestigia propter
Flora quibus mater praespargens ante viai
cuncta coloribis egregiis et odoribus opplet.
Lucretius, De rerum natura
"Η Άνοιξη" ή "Primavera", επίσης γνωστή ως "Η Αλληγορία της Άνοιξης" είναι ένα έργο τέμπερας μεγάλων διαστάσεων (203x314 cm) του διακεκριμένου καλλιτέχνη της Ιταλικής Αναγέννησης, (Alessandro di Mariano di Vanni Filipepi, 1 Μαρτίου 1445 – 17 Μαΐου 1510), γνωστός περισσότερο ως Sandro Botticelli.
Χρονολογείται περίπου το 1478 μ.Χ.
Υπάρχουν διχογνωμίες σχετικά με την έμπνευση και την προέλευση του πίνακα. Θεωρείται ότι πρόκειται για παραγγελία στον καλλιτέχνη περίπου το 1478 μ.Χ του Lorenzo di Pierfrancesco de 'Medici, εξάδελφο του Lorenzo de' Medici.
Το θέμα του πίνακα, λέγεται, ότι το εμπνεύστηκε από την περιγραφή της άνοιξης από το βιβλίο του Ρωμαίου ποιητή Οβίδιου "Ημερολόγιο" (Fasti) αλλά και από τους στίχους του Angelo Ambrogini ποιητή και φίλου του, ο οποίος ήταν γνωστός με το παρατσούκλι Poliziano.
Λέγεται ακόμη, ότι αρχικά ο πίνακας δεν είχε όνομα και όταν ο ιστορικός τέχνης της εποχής Τζόρτζο Βαζάρι τον είδε στο Villa di Castello την επίσημη κατοικία των Medici του έδωσε το όνομα "La Primavera".
Ωστόσο φαίνεται ότι πηγή έμπνευσης του Μποττιτσέλι είναι ένα απόσπασμα από το ποίημα του Ρωμαίου Λουκρήτιου "Για την φύση των πραγμάτων", έκτασης 7.415, στίχων όπου περιγράφει την φυσική φιλοσοφία του Επίκουρου.
Στο βιβλίο V και στον στίχο 737 ο Λουκρήτιος περιγράφει τον ερχομό της Άνοιξης, όπως τον βλέπουμε στον πίνακα.
It ver et Venus, et Veneris praenuntius ante
pennatus graditur, Zephyri vestigia propter
Flora quibus mater praespargens ante viai
cuncta coloribis egregiis et odoribus opplet.
Lucretius, De rerum natura
Έρχεται η Άνοιξη, ακολουθεί η Αφροδίτη που την αναγγέλλει
του Έρωτα η φτερωτή μορφή, στου Ζέφυρου βαδίζοντας τ΄αχνάρια
η ανθοφόρα μάνα και θεά, η Φλώρα, στρώνει ολόγυρα λουλούδια,
πολύχρωμους εξαίσιους ανθούς κι αρώματα στο δρόμο που περνάνε.
(Λουκρήτιος, Για την φύση των πραγμάτων, έμμετρη μετάφραση Θεόδωρου Παπαγγελή)
Ο πίνακας το 1853 μεταφέρθηκε από την πινακοθήκη των Μεδίκων στην τότε Ακαδημία των Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας σαν θέμα μελέτης των νέων σπουδαστών. Από το 1919 βρίσκεται στην Πινακοθήκη Ουφίτσι.
Η «Αλληγορία της άνοιξης», «La primavera» ο τίτλος, ο όρος όμως αλληγορία προστέθηκε από τους μελετητές, γιατί δεν κατέληξαν στους στόχους και την αφετηρία του ζωγράφου σε σχέση με τον πίνακα –σίγουρο είναι μόνο ότι ήταν παραγγελία των Μεδίκων– είναι ένας πίνακας που αντέχει στους αιώνες και εννοιολογικά και καλλιτεχνικά.
Σ’ έναν μακρόστενο πολυπρόσωπο πίνακα, στο κέντρο εικονίζεται η Αφροδίτη, με πάνω της τον έρωτα να πετά. Άνοιξη, έρωτας και Αφροδίτη ταυτίζονται από πάντα, καθώς η μία έννοια εμπεριέχεται στην άλλη. Αριστερά οι Τρεις Χάριτες με πλάι τους τον Ερμή και δεξιά η Άνοιξη ανθοφορούσα, καθώς κάποιος άνεμος αρπάζει την προσωποποιημένη Χλόη, που η ανάσα της σκορπίζει λουλούδια. Κάτω ένας χαρούμενος λουλουδένιος τάπητας…
Εκείνο που χαρακτηρίζει τον πίνακα πάνω απ’ όλα είναι η κίνηση .Μια κίνηση που συναρπάζει με την αρμονία της και τις χορευτικές σχεδόν φιγούρες των σωμάτων. Κίνηση είχαν και τα έργα του Μιχαήλ Άγγελου, κίνηση όμως επική, σχεδόν τιτανική, ενώ εδώ επικρατεί ασυγκράτητος λυρισμός.
Το έργο είναι δουλεμένο με τέτοια λεπτομέρεια, που ο φακός θα μπορούσε να απομονώσει ένα μόνο πρόσωπο ή ένα χέρι ή μια συστάδα λουλουδιών, αποτελώντας και μόνο αυτή η λεπτομέρεια αντικείμενο θαυμασμού.
🎥Με αφορμή τον Sandro Botticelli ας πάμε μία βόλτα στην
ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
Σειρά ντοκιμαντέρ του Υπουργείου Πολιτισμού '' Ταξίδι στον Πολιτισμό ''
info & 📷Via/ wekipedia
Ανάλυση: Δήμητρα Σμυρνή , Φιλόλογος/ αρθρογράφος
Eπιμέλεια για το Zoomin Victory : Zeta Victory
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου